Η πρόγνωση για το καλοκαίρι του 2021

Παν. Σκριμιζέας (panagiotis.skrimizeas@hnms.gr)
Διεύθυνση Μεθόδων Πρόγνωσης, Έρευνας και Μετεωρολογικών Μοντέλων
Θερμό προβλέπεται και το φετινό καλοκαίρι

Για το καλοκαίρι 2021 (Ιούνιος – Ιούλιος - Αύγουστος), έχουμε επιλέξει για παρουσίαση και σχολιασμό τις αποκλίσεις από τις κανονικές τιμές, της θερμοκρασίας στα 2m, του υετού (βροχοπτώσεων), αλλά και των γεωδυναμικών υψών στα 500 hPa, έτσι όπως αυτές προκύπτουν, τόσο από το μακροπρόθεσμο μοντέλο του ECMWF, όσο και από το σύστημα πολλαπλών μοντέλων (C3S multi-modelsystem). Οι χάρτες είναι διαθέσιμοι από την υπηρεσία C3S (Copernicus) και μπορούν να αναζητηθούν μαζί και με τα αποτελέσματα όλων των μοντέλων και των παραμέτρων που υλοποιούν το C3Smulti-modelsystem στην ιστοσελίδα https://climate.copernicus.eu/charts/c3s_seasonal/.

Όσον αφορά τη θερμοκρασία, το ECMWF εκτιμά ότι τουλάχιστον στην κεντρική και νότια Ευρώπη θα παρατηρηθούν θετικές αποκλίσεις, με τη μέση απόκλιση να κυμαίνεται μεταξύ 0,5 και 1 βαθμού Κελσίου ενώ εντοπίζονται και περιοχές, στην Ισπανία, τα Βαλκάνια και την Τουρκία όπου η άνοδος θα προσεγγίσει και τους 2 βαθμούς. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και περιοχές της βόρειας Ελλάδας. Και το multi-model συμφωνεί ότι το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης θα βιώσει ένα καλοκαίρι θερμότερο από τα κανονικά, με τη μέση απόκλιση όμως, να μη ξεπερνά τον 1 βαθμό Κελσίου, κάτι που ισχύει και για την Ελλάδα. Εξαίρεση, όπως φαίνεται και από τον σχετικό χάρτη και σε συμφωνία με το ECMWF, αποτελεί το εσωτερικό της Τουρκίας όπου κατά μέσο όρο η άνοδος προβλέπεται ότι θα προσεγγίσει και τους 2 βαθμούς. Εκεί που φαίνεται ότι υπάρχει μία διαφωνία μεταξύ των δύο μοντέλων είναι στις περιοχές της βόρειας Ευρώπης, όπου ενώ γενικά προβλέπουν μάλλον κανονικές συνθήκες στη Μεγ. Βρετανία και τη Σκανδιναβική χερσόνησο, για τις υπόλοιπες περιοχές το multi-model εκτιμά θετική απόκλιση μέχρι 0,5 βαθμούς, κάτι που το ECMWF δεν δείχνει.

Προγνωστικοί χάρτες του ECMWF και του C3S multi-modelsystem με τις αποκλίσεις της θερμοκρασίας για το καλοκαίρι2021(3-month average), με αρχικές τιμές της 01/05/2021

Οι προγνώσεις αυτές αποτελούν μια μέση εικόνα του τριμήνου Ιούνιος – Ιούλιος – Αύγουστος 2021. Το καλοκαίρι λοιπόν προβλέπεται σχετικά πιο ζεστό, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα παρατηρηθούν κύματα καύσωνα με ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες. Μια πιο ορθή ερμηνεία θα ήταν ένας μάλλον αυξημένος αριθμός ημερών, ίσως και διαδοχικών, με θερμοκρασίες πάνω από τις κανονικές.

Από πλευράς υετού (βροχοπτώσεων), και τα δύο μοντέλα, συμφωνούν ότι για το σύνολο σχεδόν της Ευρωπαϊκής ηπείρου, προβλέπονται από κανονικές μέχρι ξηρότερες συνθήκες. Φυσικά αυτό αφορά κυρίως περιοχές της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης όπου γενικά παρατηρούνται βροχοπτώσεις αυτή τη περίοδο, ενώ για το σύνολο σχεδόν των περιοχών της νότιας Ευρώπης και ιδίως της Μεσογείου, τα μηδενικά ύψη βροχής κατά τους θερινούς μήνες αποτελούν τις κανονικές συνθήκες.

Προγνωστικοί χάρτες του ECMWF και του C3S multi-modelsystem με τις αποκλίσεις του υετού (βροχόπτωσης) για το καλοκαίρι 2021 (3-monthaverage), με αρχικές τιμές της 01/05/2021

Επειδή, σε μεγάλο βαθμό, οι διεργασίες στην ατμόσφαιρα καθοδηγούνται από την κυκλοφορία στα 500hPa, παρατίθενται και οι προγνωστικοί χάρτες (ECMWF και C3Smulti–modelsystem) με τις αποκλίσεις των γεωδυναμικών υψών στο επίπεδο αυτό.

Προγνωστικοί χάρτες του ECMWF και του C3S multi-modelsystem με τις αποκλίσεις των γεωδυναμικών υψών στα 500hPa για το καλοκαίρι 2021 (3-monthaverage), με αρχικές τιμές της 01/05/2021

Οι θετικές αποκλίσεις των γεωδυναμικών υψών στα 500 hPa, που προβλέπονται, τόσο από το ECMWFόσο και από το multi-model σε όλη τη ζώνη των μέσων πλατών (30ο – 60ο Βόρειο γεωγραφι-κό πλάτος) αιτιολογούν, τις σχετικά θερμότερες συνθήκες, που προβλέπονται στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης. Εδώ θα πρέπει να σημειωθούν η αρνητική απόκλιση που εκτιμάται από το ECMWFστον βόρειο Καναδά (προς τον Ατλαντικό Ωκεανό) στα όρια του αρκτικού κύκλου.

Στις προβλεπόμενες αποκλίσεις της ατμοσφαιρικής πίεσης στην επιφάνεια (Mean Sea Level Pressure – MSLP),που παρατίθενται στη συνέχεια, τόσο το ECMWF όσο και το multi-model συμφωνούν για μάλλον κανονικές συνθήκες στο σύνολο σχεδόν της Ευρώπης. Διαφωνία εντο-πίζεται στην περιοχή του αρκτικού κύκλου όπου το multi-model εκτιμά αρνητική απόκλιση της ατμοσφαιρικής πίεσης ενώ, το ECMWF, κατ’ αναλογία με την αντίστοιχη εκτίμησή του για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hPa,εντοπίζει περιοχή αρνητικών αποκλίσεων μόνον στον ΒΑ Κανα-δά στα όρια του αρκτικού κύκλου.

Προγνωστικοί χάρτες του ECMWF και του C3S multi-modelsystem με τις αποκλίσεις της ατμοσφαιρικής (βαρομετρικής) πίεσης στην επιφάνεια (MSLP) για το καλοκαίρι 2021 (3-monthaverage), με αρχικές τιμές της 01/05/2021

Οι διαφορές μεταξύ των δύο μοντέλων, που εντοπίζονται στην εκτίμηση της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας αιτιολογούν όπως προαναφέρθηκε και την διαφορετική προσέγγιση ως προς τις θερμοκρασίες στη βόρεια Ευρώπη. Και αν για το ECMWF αυτό μπορεί να γίνει άμεσα κατανοητό, για το multi-model θα πρέπει να ανατρέξουμε στις συνιστώσες του, δηλαδή στις επιμέρους προγνώσεις των οκτώ (8) κλιματικών μοντέλων που το συνθέτουν. Η υπηρεσία C3Sπαρέχει ελεύθερα στην ιστοσελίδα της τις εκτιμήσεις των κέντρων που συνεισφέρουν στην δημιουργία του multi-model.

Για άλλη μια φορά να σημειώσουμε ότι οι εποχικές προγνώσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται με σχετική επιφύλαξη λαμβάνοντας υπόψη, ότι το αποτέλεσμά τους θα αντιπροσωπεύει ένα με-γάλο ποσοστό του χρόνου αναφοράς τους (40 – 60%), σε καμία όμως περίπτωση δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται απορριπτικά, αποκλείοντας την προοπτική βελτίωσής τους.